Overweeg je de Zoom H6 All Black aan te schaffen, maar wil je eerst weten of hij aan je wensen voldoet? Na het plaatsen van mijn eerste review van de Zoom H6 Grey een paar jaar geleden, en de interactie met de honderden opmerkingen en vragen, heb ik een nieuwe, meer volledige review samengesteld.

Een paar jaar geleden kocht ik mijn eerste Zoom H6. Hoewel ik hem speciaal kocht om geluidseffecten op te nemen, werd na een tijdje gebruik al snel duidelijk wat een veelzijdig apparaat de H6 eigenlijk is. Ik kon hem niet alleen gebruiken om geluidseffecten op te nemen, maar ook alles van podcasts en voice over werk tot dialoog en live muziek.

Verschillen

Allereerst ga ik in op de verschillen tussen de oudere Zoom H6 Grey en de nieuwere, volledig zwarte versie. Daarna gaan we dieper in op wat de Zoom H6 zo'n handig apparaatje maakt en zelfs als je al bekend bent met de recorder, leer je misschien nog iets nieuws.

Oppervlakkig gezien is het belangrijkste verschil de kleur van het apparaat zelf en van de X/Y-capsule.

Als het gaat om wat je in de doos krijgt, krijg je bij de All Black editie eigenlijk minder dingen. De oudere Zoom H6 bevatte bijvoorbeeld een plastic draagtas met handvat en ruimte voor de recorder, X/Y en MS-capsule. In de nieuwe editie krijg je geen draagtas meer en ook geen MS-capsule.

Aan de binnenkant van het apparaat zelf is niets veranderd.

Sommigen onder jullie die de MS-capsule nodig hadden, kunnen deze het beste apart kopen of naar zoeken op eBay voor een oudere grijze versie van de H6, die dit had. Trouwens, als je op de link hierboven klikt om op eBay te zoeken, dan is dat een affiliate link en krijg ik misschien een commissie voor in aanmerking komende aankopen.

Met dat in gedachten neem ik aan dat Zoom marktonderzoek heeft gedaan en tot de conclusie is gekomen dat de meeste mensen niets geven om de MS-capsule en dat deze daarom is verwijderd.

Veelzijdigheid

Als je goed kijkt, zie je dat de Zoom H6 in totaal vier XLR/TRS-ingangen heeft. Deze kunnen worden uitgebreid tot een totaal van zes, als je de aparte EXH-6 Combo-ingangscapsule.

Moet je locatiegeluid opnemen? Sluit een microfoonarm en een paar radiomicrofoons aan op de Zoom H6 en je kunt aan de slag.

Wil je een demo opnemen met je band? Je kunt onderweg opnemen, waar je ook bent. Wil je een podcast opnemen? Je kunt je microfoons op dit apparaat aansluiten en je kunt elk niveau afzonderlijk controleren.

Trouwens, de Zoom H6 kan wel fantoomvoeding leveren aan de vier ingebouwde ingangen, maar niet aan de combo capsule. Als je dus fantoomvoeding nodig hebt voor vijf of zes microfoons, ben je misschien beter af met de Zoom H8.

Zoom heeft aangekondigd te werken aan een vervanger voor de combo-capsule, die fantoomvoeding kan leveren aan zijn microfoons, maar het apparaat is nog niet uit op het moment van deze opname.

Gratis geluidseffecten

Wist je trouwens dat ik het volgende heb samengesteld de grootste lijst met gratis geluidseffecten ter wereld? Meer dan 500 GB aan geluiden, klaar om gedownload te worden, gratis. Ik dacht dat je dat wel wilde weten. En nu terug naar de recensie.

-12dB Back-up

Ik wilde een van de handigere functies van dit apparaat behandelen en tegelijkertijd de beperkingen bespreken.

De Zoom H6 heeft een functie die een -12dB back-up wordt genoemd. Wat het doet is tijdens het opnemen een versie van de opname maken die 12dB stiller is.

De reden hiervoor is dat als je te hard opneemt en je vervorming krijgt, je naar het -12dB veiligheidsspoor kunt gaan en de vervormde clip kunt vervangen door de rustigere, onvervormde versie.

In theorie klinkt dit fantastisch, maar er is een probleem. Toen ik hier voor het eerst over hoorde, ging ik ervan uit dat deze functie kon worden toegepast op alle zes ingangen, of op zijn minst op de vier ingebouwde ingangen.

Het blijkt dat dit alleen geldt voor de linker- en rechterkanalen, dus bijvoorbeeld voor opnames die je maakt met de X/Y-capsule. Je kunt dit dus niet doen voor een microfoon of instrument dat is aangesloten op een van de XLR/TRS ingangen.

Het vreemde hieraan is dat ik online nogal wat tegenstrijdige meningen heb gezien. Sommige mensen zeggen dat het ze gelukt is om back-ups van XLR-microfoons te krijgen, anderen zeggen dat het niet lukt.

Ik ga ervan uit dat degenen die ze wel hebben gekregen, de EXH-6 Combo-ingangscapsule om de XLR's in te pluggen. Dat zou kunnen werken, maar dat is een gebruik dat voor heel weinig mensen geldt.

Dit heeft geen invloed op iemand zoals ik, die de Zoom H6 gebruikt in combinatie met de SGH-6 shotgun microfooncapsulemaar het zou wel invloed hebben op iemand die bijvoorbeeld een podcast opneemt.

Ik neem aan dat deze functie onvolledig is vanwege een beperking in de verwerkingskracht. Als je hier een oplossing voor weet, laat die dan hieronder achter in de comments.

Niveaus instellen

Nu we het hebben gehad over de afwezigheid van veiligheidssporen, wil ik het hebben over het instellen van gezonde niveaus en hoe je kunt voorkomen dat je überhaupt een back-up spoor nodig hebt.

Dit is de eenvoudigste manier om het instellen van niveaus te beschrijven: Piek zo hoog als je kunt, zonder echt te clippen.

Praktisch gezien wil je je levels zo instellen dat je niet echt piekt boven -6dB, probeer het gemiddelde rond de -12dB te houden, met zachtere geluiden die rond de -20dB raken.

Je zult online veel discussie vinden over hoe je dit moet instellen, maar gebruik de getallen die ik je heb gegeven en speel met je apparaat tot je resultaten krijgt die je bevallen.

Als je twijfelt, is het beter om ze te laag in te stellen dan te hoog. Als het te hoog staat, zal je opname vervormd worden, waardoor hij onbruikbaar wordt.

Als hij te laag staat, krijg je ruis in je opname, maar dat is beter dan het alternatief.

Sample Rate, Bit Depth en Bestandstype

Laten we het hebben over bemonsteringsfrequenties, bitdiepte en bestandstypen. Ik ga je niet alleen laten zien welke bemonsteringsfrequenties, bitdieptes en bestandstypen worden ondersteund door de Zoom H6maar ik ga je ook vertellen welke je moet gebruiken.

Ten eerste kun je kiezen tussen 16 en 24 bits. Houd het maar bij 24 bits.

Gebruik qua bestandstype altijd .WAV-bestanden. Dit levert een bestand op dat rijk is aan audio-informatie, wat te verkiezen is boven een .MP3. Een .MP3 sluit opzettelijk bepaalde gegevens uit, waardoor de kwaliteit van je audio enigszins afneemt, in het belang van een kleinere bestandsgrootte.

Het enige geval waarin je het .MP3-formaat zou willen gebruiken is als je je Zoom H4n Pro uitsluitend als dictafoon gebruikt. Als dat het geval is, ga je gang, maar de meeste mensen die op zoek zijn naar een dictafoon zullen meestal kiezen voor een kleiner en goedkoper apparaat.

Wat betreft sample-rate heb je een paar opties. Ik ga er niet dieper op in, maar je kunt sample rate vergelijken met frames per seconde in video.

Als je gewoon iemand filmt die praat, hoef je niet verder te gaan dan 30 fps. Als je de opnames echter wilt kunnen vertragen en daarbij geen rare artefacten wilt krijgen, maak je opnames met 60 fps of meer. De keuze van sample rate in audio volgt een vergelijkbare logica.

Hier zijn de sample rates waartoe je toegang hebt en waar ze meestal voor gebruikt worden.

44,1 kHz

Dit wordt meestal gebruikt voor het opnemen van muziek. Er is natuurlijk niets dat je tegenhoudt om je muziek op 48kHz of 96kHz op te nemen, maar tenzij je van plan bent om gekke audiomanipulaties uit te voeren, is 44,1kHz prima.

48 kHz

Dit wordt meestal gebruikt voor audio die naast beeld wordt afgespeeld, zoals dialogen of een voice-overtrack voor een video. Het is een bemonsteringsfrequentie die vaak meer als 'pro' wordt beschouwd, vergeleken met 44,1kHz, dat meer als iets voor 'consumenten' wordt gezien.

96 kHz

Gebruik dit als je sferen of geluidseffecten gaat opnemen die gebruikt worden voor sound design.

Er is overigens niets dat je tegenhoudt om elke sample-rate te gebruiken, maar als het aankomt op specifieke gebruikssituaties, zijn sommige sample-rates meer aangewezen dan andere.

Modulariteit

Mijn favoriete aspect van de Zoom H6 is het feit dat hij modulair is. Het apparaat kan in combinatie met veel capsules worden gebruikt, zodat je het kunt aanpassen aan je specifieke behoeften.

Ik heb alle capsules gekocht voor reviewdoeleinden, dus laten we ze stuk voor stuk doornemen en kijken waar ze goed voor zijn.

EXH-6 Combo-ingangscapsule

De capsule Hiermee kun je twee externe microfoons, instrumenten, mixers of draagbare muziekspelers aansluiten op de Zoom H6. Merk op dat deze capsule geen fantoomvoeding kan leveren aan de twee ingangen, waardoor de keuze aan microfoons enigszins beperkt wordt.

MSH-6 Capsule

Dit is de capsule die vroeger in de doos zat bij de oudere Zoom H6, maar nu niet meer. De MS staat voor Mid-Side recording, een techniek waarmee je de breedte van het stereobeeld kunt aanpassen nadat de opname heeft plaatsgevonden. Dit kan ontzettend handig zijn in de postproductie, omdat het je meer flexibiliteit geeft.

XYH-6 Capsule

Deze capsule wordt standaard geleverd met de recorder en voegt twee op elkaar afgestemde unidirectionele microfoons van hoge kwaliteit toe aan je apparaat. De capsule is gevoeliger als het signaal van voren komt, dan van de zijkanten of van achteren.

Dit wordt meestal gebruikt voor het opnemen van natuurlijke sferen, live optredens, instrumenten van dichtbij en sommige geluidseffecten.

XYH-5 Capsule met schokbevestiging

Deze wordt standaard geleverd bij de Zoom H5, maar je kunt hem ook los kopen. Het is vergelijkbaar met de standaard X/Y-capsule die we eerder bekeken, maar het heeft ingebouwde schokdempers.

Het doel van de schokbevestiging is het minimaliseren van trillingen die van invloed zijn op de opname, hetzij door het hanteren van de recorder, hetzij door het oppervlak waar de recorder op staat.

SSH-6 midden side stereo shotgun capsule

Dit omvat een supergerichte microfoon voor het opvangen van geluid in het midden, en een bidirectionele zijmicrofoon voor het opvangen van geluid van links en rechts.

Het voordeel van deze microfoon is dat je de dialoog kunt opnemen met de richtmicrofoon en dan zo veel of zo weinig mogelijk van de omgeving, die is opgenomen met de bidirectionele zijmicrofoon, kunt inmixen als je wilt. Dit kan zowel in post-productie of direct in de Zoom recorder.

SGH-6 shotgun microfooncapsule

Met deze richtingsgevoelige microfoon kun je gericht geluidseffecten opnemen, zonder dat je een aparte microfoon en handgreep bij de recorder hoeft te dragen. Die kunnen beter zijn, maar ook veel duurder en zwaarder om mee te nemen. Dit is een winnende combinatie als je liever een compactere set-up hebt, zoals ik.

Door zijn hoge richtingsgevoeligheid pikt hij vooral de geluiden voor zich op en negeert hij grotendeels alles wat van opzij of van achteren komt.

Het verhaal voor de video bovenaan dit artikel is trouwens opgenomen met een Zoom H6, en deze capsule. Ik gebruik een Manfrotto bureaustatief en de microfoon zelf is vanaf de zijkant op mijn mond gericht.

De reden hiervoor is dat ik de microfoon graag vrij dicht bij me heb, en als ik hem aan de zijkant heb, voorkom ik plosives.

Even terzijde: een van de voordelen van deze capsules is dat als er een niet meer werkt, je niet het hele apparaat hoeft weg te gooien. In plaats daarvan kun je gewoon een nieuwe capsule kopen en het opnameapparaat blijven gebruiken.

Overigens werken deze capsules op de Zoom H5, H6 en H8, wat betekent dat als je de capsules al hebt en je wilt upgraden, je ze niet voor elk model opnieuw hoeft te kopen. Bovendien levert Zoom je deze plastic lipjes, die de aansluitpunten beschermen tegen stof.

Hoe fantastisch ze ook zijn, ik zou willen dat er een ingebouwde gleuf in het apparaat zat waar ik ze in kon bewaren als ik een capsule gebruik. Zoals de zaken er nu voor staan, sta ik erom bekend dat ik de plastic lipjes kwijtraak.

Voice Overs

Zoals ik al eerder heb gezegd, neem ik mijn voice-overs momenteel op met de Zoom H6 en de SGH-6. Ik ben hierop overgestapt. Ik ben hierop overgestapt van mijn oudere setup met een Shure SM7B, a wolkenlichteren een Zoom H8. De reden hiervoor is dat het veel draagbaarder is, terwijl het dezelfde kwaliteit levert.

De reden waarom ik de SGH-6 heb gekozen in plaats van de standaard X/Y-capsule die meegeleverd werd, is omdat de SGH-6 veel meer richtinggevoelig is.

Als digitale nomade reis ik rond, en ik kan niet altijd weten wat de akoestiek van een plaats zal zijn wanneer ik die boek. Daarom gebruik ik een zeer richtmicrofoon, die zich meestal alleen op mijn stem richt en de geluidsreflecties van opzij en andere ongewenste geluiden van achteren negeert.

Je kunt de X/Y capsule gebruiken die bij dit apparaat wordt geleverd, maar dan vang je veel meer van de ruimte op, in plaats van een meer geïsoleerd geluid. Dit kan goed of slecht zijn, afhankelijk van de situatie.

Audio-interface

De Zoom H5 en H6 kunnen ook worden gebruikt als audio-interface met een DAW naar keuze. Je hoeft alleen maar naar Menu te gaan, USB te selecteren en dan Audio Interface. Het apparaat geeft je dan de optie om een stereomix of multitrack te maken.

Als je dat gedaan hebt, moet je PC/Mac of PC/Mac op batterijvoeding selecteren. Als je computer niet genoeg stroom kan leveren aan het apparaat bij gebruik van fantoomvoeding, selecteer dan 'PC/Mac met batterijvoeding'. Hierdoor wordt een deel van de batterij in de H6 gebruikt om fantoomvoeding te leveren.

Bouwkwaliteit

Het apparaat zelf ligt erg stevig in de hand. Het rubberen plastic omhulsel helpt ook om het geluid te verminderen als je het in de hand houdt, hoewel ik van harte de Rycote kit zou aanraden die een windscherm, schokdemper en handgreep bevat.

Ik heb het gebruikt en het heeft echt geholpen om de meeste handlingruis te elimineren. Toen ik mijn laatste opnamereis maakte, kon ik alleen handlingruis horen als ik het hele ding heel hard schudde.

Wind en buitenlucht

Als je buiten wilt opnemen met de Zoom H6, heb je een soort windbescherming nodig. De standaard voor handheld recorders is meestal zoiets als dit Rycote voorruit.

Het past precies op je capsule en beperkt de hoeveelheid wind die de microfoons raakt. Bovendien is dit veel beter dan iets als een schuimrubberen windscherm, dat buiten compleet nutteloos zou zijn.

Houd er wel rekening mee dat deze windschermen beperkingen hebben. Ze houden behoorlijk wat wind tegen, maar als het een bijzonder winderige dag is, of als je midden in een storm zit, moet je ook de plaatsing van de recorder aanpassen (bijvoorbeeld door je lichaam tussen de wind en de recorder te plaatsen).

Scherm

Het scherm is duidelijk gekanteld, wat geweldig is als je het op een DSLR plaatst om op locatie op te nemen, of bij het monitoren tijdens het opnemen van een podcast. Er zijn situaties waarin het gekantelde scherm niet helpt, maar die zijn in de minderheid.

Als ik bijvoorbeeld opneem met dit apparaat en de shotguncapsule, kan ik het scherm niet echt zien. Ik stel meestal mijn niveaus in, draai het apparaat om om op te nemen en ik monitor het geluid via een koptelefoon om er zeker van te zijn dat ik een gezond opnameniveau behoud.

Als ik een suggestie mag doen, zou ik zeggen dat ik graag een draaibaar scherm had gehad, zodat het naar behoefte gekanteld kon worden.

Als kanttekening is het de moeite waard om te vermelden dat sommige gebruikers hebben gezegd dat het scherm van hun Zoom H6 na een tijdje problemen kan hebben. In het geval van deze YouTuber (Drone CarPark Racing) zijn de randen van zijn scherm wit geworden. Dit is niet iets dat ik ooit persoonlijk heb meegemaakt of gezien, en gelukkig lijkt het geen algemeen probleem te zijn, maar het is het vermelden waard.

Geweldig voor luide omgevingen

Tijdens mijn laatste opnamereis heb ik een aantal prachtige sferen opgenomen. De Zoom H6 werd eigenlijk gebruikt om mijn Dormant Village audiobibliotheek op te nemen.

Met dat in gedachten, als je superstille omgevingen wilt opnemen, zou de Zoom H6 niet mijn eerste keuze zijn. In feite zou geen van de Zoom handheld recorders dat doen.

In plaats daarvan zou ik voor de Sony PCM-D100 gaan. Ook al kan hij rustige sferen opnemen met minimale ruis, je hebt geen XLR ingangen.

Je kunt er microfoons op aansluiten via de stereo mini-jack ingang, en je kunt er zelfs XLR's op aansluiten, maar waarom zou je dan niet investeren in een apparaat met speciale XLR-ingangen?

Gezien de prijs van de PCM-D100, die in het verleden hoger was dan die van de Zoom H6, zou ik, als je er echt XLR microfoons op moet aansluiten, op zoek gaan naar andere opties.

PS: Een geweldig potentieel gebruik voor de Sony PCM-D100 zou zijn bij het opnemen van ASMR, vanwege de lage ruisvloer.

Hier is een voorbeeld uit een andere bibliotheek van mij, met rustige, natuurlijke sferen, opgenomen met de Sony PCM-D100.

Gitaar Effecten

De Zoom H6 heeft geen ingebouwde gitaareffecten, zoals de H4n Pro of de H8, maar wel een ingebouwde tuner.

Dit is niet iets dat ik ooit heb gebruikt, omdat ik mijn elektrische gitaartracks liever clean opneem en dan later effecten toevoeg, maar dit is iets waar veel gitaristen geïnteresseerd in zouden kunnen zijn.

Super draagbaar

Het apparaat zelf is superdraagbaar. De oudere, grijze editie, werd geleverd in een zeer stevige hoes. Met de All Black editie is dit niet langer het geval (pun not intended).

Als je er een zachte hoes voor wilt, kun je kijken naar de PCH-6 zachte koffer. Als je iets echt duurzaams wilt, dat meer kan dragen dan alleen de recorder, kijk dan eens naar de SKB kofferspeciaal gemaakt voor dit apparaat.

Binnenin heb je een plek voor het apparaat, de X/Y capsule, MS capsule, shotgun mic, dual input combo capsule, accessoires en een windscherm.

Accessoires

Over accessoires gesproken, je kunt de APH-6 accessoirepakket. Het pakket bevat een windscherm, een kabel en een adapter, zodat je het apparaat op het lichtnet kunt aansluiten, en een bedrade afstandsbediening, zodat je het kunt bedienen zonder het apparaat aan te raken.

Betaalbaarheid

Hoewel de prijzen variëren afhankelijk van waar je bent, blijft de Zoom H6 All Black een relatief betaalbaar draagbaar opnameapparaat.

Levensduur batterij

Tijdens een opnamereis naar Transsylvanië een paar jaar geleden, en terwijl ik de hele tijd opnam, hoefde ik de batterijen maar vier of vijf keer te vervangen. Zoom zegt dat hij tot 20 uur kan opnemen, en afhankelijk van de omstandigheden zou ik zeggen dat dat zeker waar is.

Ik liet hem 's nachts regenatmosferen opnemen en 8-9 uur later deed hij het nog steeds. Toen ik de batterijstatus controleerde, was hij nog niet half leeg.

Je kunt ook een externe USB-batterij gebruiken om de recorder van stroom te voorzien. Dit kan handig zijn als de batterijen op zijn, want de meeste mensen hebben toch al een USB-batterij bij zich.

Als alternatief kun je het apparaat rechtstreeks op het lichtnet aansluiten met een USB-lader. Als je hiervoor kiest, raad ik je zeker aan om te weten wat je doet, want de verkeerde oplader kan je apparaat beschadigen.

Als je het zekere voor het onzekere wilt nemen, moet je waarschijnlijk de APH-6 verpakking eerder genoemd.

Gebruiksgemak

Ik vond het ontwerp en de menu's intuïtief en gebruiksvriendelijk. Het verwisselen van capsules gaat ook moeiteloos en snel.

Als je weinig tijd hebt, is dit een enorm pluspunt. Er is niets erger dan een geweldige opname missen omdat je de menu's niet kon vinden of omdat het navigeren in de menu's lastig was.

Audiokwaliteit

De Zoom H6 kan audio opnemen tot 24bit/96kHz, wat geweldig is als je sferen of geluidseffecten wilt opnemen. Als je echter een podcast of dialoog opneemt, is het niet echt nodig om boven de 24bit/48kHz te gaan.

Dit is vooral het geval omdat je publiek waarschijnlijk naar de audio luistert via hun telefoon of oordopjes.

Conclusie

Als je superstille natuursferen wilt opnemen, is de Zoom H6 zou niet mijn eerste keuze zijn. Voor letterlijk al het andere is het een geweldige, betaalbare en draagbare keuze! Dit zijn mijn gedachten over de Zoom H6, na hem een paar jaar gebruikt te hebben.

Als je meer reviews wilt lezen over de andere Zoom handheld apparaten, of een aantal directe vergelijkingen wilt zien, kijk dan op mijn website.

Heb je nog vragen? Laat gerust een reactie hieronder achter en ik zal mijn best doen om contact met je op te nemen.

Bedankt voor het lezen van mijn review van de Zoom H6 All Black Edition. Ik nodig je uit om enkele van mijn andere artikelen te bekijken. We hebben voor ieder wat wils, of je nu geïnteresseerd bent in audioof camera's en lenzen. Als je liever video's bekijkt, kun je ook kijken naar mijn YouTube-kanaal.

Productkoppelingen

Hieronder vind je alle items waar ik het in dit artikel over heb gehad.